Reviews

Gwych o beth yw cael cynnyrch y prosiect arloesol hwn yn Gymraeg. Aeth yr awduron ati i gasglu straeon am 100 o ferched arloesol, gan dorri’r record am lyfr gwreiddiol a gyllidwyd yn dorfol, a chan gomisiynu gwaith celf gan 60 o artistiaid benywaidd o bedwar ban byd. Cyfieithwyd y llyfr Saesneg gwreiddiol i sawl iaith eisoes, ac mae’r fersiwn Cymraeg yn Gymreig iawn. Nid yn unig mae’r Gymraeg yn llifo’n rhwydd, ond addaswyd peth o’r cynnwys fel bod y rhedwraig Lowri Morgan yn cymryd lle Margaret Thatcher. Hefyd ceir dyfyniadau pwrpasol Cymraeg gan ferched ar y clawr cadarn.

Ond beth am apêl y straeon eu hunain? Ceir yma gant o straeon un dudalen yr un o hyd am ferched o bob gwlad a phob cyfnod, o Cleopatra i Simone Biles y gymnastwraig, ac o bob maes, o fale i fathemateg, o fyd rasio i wleidyddiaeth, o gerddoriaeth i ffiseg. I gyd-fynd â phob stori ceir portread trawiadol newydd, ynghyd â dyfyniad a manylion bywgraffiadol am bob unigolyn. Ar ddiwedd y gyfrol ceir lle i berchennog y llyfr ysgrifennu ei hanes ei hunan a llunio’i hunanbortread. Rhywbeth at ddant pawb, felly, ac er bod y straeon yn ddigon syml i blant iau allu eu mwynhau (o tua 6 neu 7 oed), does yna ddim byd syml am neges y llyfr, sydd yn ysbrydoliaeth i ferched o bob oedran.

Mae’r fath gyfoeth ymchwil yn sail i’r prosiect fel y bydd pawb yn elwa o’r adnodd newydd hwn. Yn wir, dyna’r unig broblem wela i gyda’r llyfr: mae’n bwysig i bawb ei ddarllen, yn fechgyn a dynion yn ogystal â merched. Yn gwbl groes i lyfrau sy’n arfer targedu merched, does yma ddim pinc na blodau na chalonnau ar gyfyl y lle. Dyma chwa o awyr iach i’ch silff lyfrau.
*Heather Williams @ www.gwales.com*